دانشنامه مشاهیر نی‌ریز

ورزش زورخانه‌ای فارس
دانشنامه مشاهیر » پهلوانان و ورزشکاران نیریز »
از سابقه‌ی وزش باستانی در نی‌ریز اطلاع دقیقی در دست نیست ولی آن‌طور که گذشتگان نقل نموده‌اند ورزش باستانی در این دیار کهن در زمان حکومت حاج زین‌العابدین حاکم نی‌ریز در سال 1241 هـ. ق از رونق خاصی برخوردار بوده است. علتش هم این بوده که اولاً حاکم وقت در قدرت و قوه‌ی بازو یکی از دلاوران زمان خویش محسوب می‌شده، به‌طوری که نقل‌شده سینی مسی را با تکیه‌بر بازوی خویش از وسط پاره می‌نمود. ثانیاً ایشان در فرصت‌های...

نگاهی به زندگی شمس المعالی نیریزی
دانشنامه مشاهیر » عالمان و عارفان نیریز » شمس المعالی نیریزی-انجمن(میرزا اسحاق پسر میرزا احمد) »
این نوشته، بخش نخست از مقالهٔ "زندگینامه و منشآت میرزا اسحاق شمس‌المعالی نی‌ریزی" به قلم دکتر مختار کمیلی است. بخش‌های دیگر را که به متن و شرح منشآت (= نوشتجات منشیانه، مجموعهٔ نامه‌ها) شمس‌المعالی اختصاص دارد در بخش منشآت بیابید. دیباچه یکی از شاعران و نویسندگان نی‌ریز در دورهٔ قاجاری، میرزا اسحاق شمس‌المعالی نی‌ریزی است که دربارهٔ زندگی و آثارش مقالات اندکی نوشته شده است. زنده‌یاد مرحوم سازگار در تذکرهٔ خود که نخستین یادنامهٔ فرزانگان نی‌ریزش توان خواند، کوتاه و مختصر از خورشید آسمان بزرگی‌ها...

شرح احوال محمد هادی نیریزی
دانشنامه مشاهیر » کاتبان و خوشنویسان نیریز »
محمدهادی نی‌ریزی، از خوشنویسانِ قلم نسخ که در سده یازده هجری قمری می‌زیسته است. نسخه‌ای از کتاب کنزالعرفان فی فقه القرآن تألیف مقداد بن عبدالله بن محمد بن حسین بن محمد سیوری، به دست او کتابت شده است. این نسخه به قلم نسخ و تاریخ کتابت آن ۱۰۶۶ ه. ق. است و به شماره ردیف ۱۳۱ و شماره ثبت ۸۴۱ در کتابخانه آستان حضرت احمد بن موسی (ع) شاه‌چراغ موجود است. پایان: «وقع الفراغ من تسوید [تسویده] بحمده و حسن توفیقه...

شرح احوال و زندگانی ابو نصر نیریزی
دانشنامه مشاهیر » عالمان و عارفان نیریز » ابو نصر نیریزی(حسین بن علی بن جعفر) »
       ابونصر حسین بن على بن جعفر نیریزى، از محدّثان فارس که قبل از سده ششم هجرى قمرى مى‏ زیسته است.      اطلاعات ما درباره وى منحصر است به گزارش کوتاه و مختصرى که در کتاب الانساب تألیف ابوسعد عبدالکریم بن محمد سمعانى (متوفى 562 ه . ق.) آمده و در معجم البلدانِ یاقوت حموى (متوفى 622 ه . ق.) و اللباب فى تهذیب الانساب، تألیف ابن اثیر (متوفى 630 ه . ق.) نیز عینا تکرار شده است. با...

شرح احوال و زندگانی میرزا محمد دانشمند
دانشنامه مشاهیر » کاتبان و خوشنویسان نیریز » میرزا محمد دانشمند(فرزند ملامحمد) »
      میرزا محمد دانشمند فرزند حاجى ملا محمد، از خوشنویسانِ توانا در قلم نسخ که در سده سیزدهم و سده چهاردهم هجرى قمرى مى ‏زیسته است.      میرزا محمد در نیریز ولادت یافت و در همانجا به فراگیرى اصول خوشنویسى اشتغال ورزید. علاوه بر کتابت به وعظ و خطابه نیز مى ‏پرداخت. او از طریق نگارش جزوه‏ هاى قرآن مجید به ویژه سوره یاسین و سایر کتیبه ‏هاى سفارشى، زندگانى خود را اداره مى‏ کرد.      میرزا محمد دانشمند تا...

ولایت (اثر سید قطب الدین محمد حسینی نیریزی)
دانشنامه مشاهیر » عالمان و عارفان نیریز » سید قطب الدین محمد حسینی نیریزی » آثار سید قطب الدین محمد حسینی نیریزی »
 ولایت:      سید قطب‏ الدین چون سایر عارفان شیعى، در بحث از ولایت، به تفصیل سخن گفته است. او اصل دین را ولایت دانسته و گفته است که ولایت به معنى محبت و «محبت شاه ولایت» است.   ولایت اصل اصل اصل دین است                که نور اصل امیرالمؤمنین است ولایت چیست در معنى محبّت                   محبّت نور آن شاه ولایت عبادتهاى بى‏نور تولاّ          ...

انوار الولایه(اثرسید قطب الدین محمد حسینی نیریزی)
دانشنامه مشاهیر » عالمان و عارفان نیریز » سید قطب الدین محمد حسینی نیریزی » آثار سید قطب الدین محمد حسینی نیریزی »
انوارالولایه: منظومه‏ اى عرفانى ـ دینى به فارسى آمیخته به عربى در قالب مثنوى در بحر متقارب که قطب‏ الدین آن را در توحید بارى تعالى، نعت رسول اکرم (ص)، مناقب حضرت امیرالمؤمنین (ع) و موضوعاتى از قبیل معرفت حقیقت انسان، معرفت نفس، معرفت قلب، معرفت عقل و ... سروده است.      این مثنوى در هشت باب بوده که تنها دو باب آن موجود است و باقى آن یافت نشد. این دو باب، شامل بیش از هزار و ششصد...

آثار متفرقه و وقف نامه های میرزا احمد نیریزی
دانشنامه مشاهیر » کاتبان و خوشنویسان نیریز » میرزا احمد نیریزی(فرزند شمس الدین محمد) » آثار میرزا احمد نیریزی »
 1ـ خطبه بى ‏نقطه حضرت على (ع): وزیرى (16 × 26 سانتى‏متر)، 30 صفحه و هر صفحه 10 سطر، به قلم نسخ، کتابت ممتاز، تاریخ 1116 ه . ق.، شاملِ خطبه بى‏نقطه، خطبه بى‏الف، قصیده یحیى صرصرى که در مدح رسول اکرم (ص) سروده و از حضرت على (ع) نقل شده، و رجزى که حضرت امیرالمؤمنین (ع) در جنگ صفین خوانده است. مقدمه رساله و ترجمه فارسى آن به خط نستعلیق و تمامى صفحات، مجدول کمندکشى زرین بند...

شمس الحکمه(اثرسید قطب الدین محمد حسینی نیریزی)
دانشنامه مشاهیر » عالمان و عارفان نیریز » سید قطب الدین محمد حسینی نیریزی » آثار سید قطب الدین محمد حسینی نیریزی »
 شمس‏ الحکمه: قصیده‏ اى است لامیه درباره معرفت و انس با قرآن و موضوعاتى از قبیل ثبوت وجود حقیقى، بطلان حکمت فلاسفه مادى و ... .      این قصیده در حدود 96 بیت است و معمولاً در نسخه ‏هاى خطى موجود ضمیمه فصل ‏الخطاب و یا دیگر آثار سیدقطب ‏الدین آورده شده است. بخش هایى از این منظومه را براى اطلاع ذکر مى‏کنیم:                   حمدت اللّه تعظیما و توقیرا و تبجیلا             على انوار حکمه...

رساله سیاسی(اثرسید قطب الدین محمد حسینی نیریزی)
دانشنامه مشاهیر » عالمان و عارفان نیریز » سید قطب الدین محمد حسینی نیریزی » آثار سید قطب الدین محمد حسینی نیریزی »
 رساله سیاسى: موضوع این رساله تحلیل علل سقوط دولت صفویه و راه حل بازگشت آن به قدرت است. عنوانِ این اثر را مصحح آن انتخاب کرده و در متن رساله اشاره‏ اى به نام آن نشده است.      قطب‏ الدین در این رساله خطاب به عالمان، به بیان اوضاع آشفته و بلاها و فتنه ‏هایى که به وقوع پیوسته یا به وقوع خواهد پیوست اشاره کرده است. نحوه بیان او در این رساله به گونه‏ اى است که به...